Samenwerking

Scholen (vo en mbo) staan samen met arbeidsmarktpartijen voor de uitdaging hier gezamenlijk hun verantwoordelijkheid in te nemen en het beroepsonderwijs meer als één geheel vorm te geven. Hiermee blijft voor de student een goed en toegankelijk onderwijsaanbod overeind.

In 2020 hebben regio’s (vmbo, mbo en arbeidsmarkt) een functionerend samenwerkingsnetwerk ingericht binnen alle opleidingssectoren.

Vmbo’s en mbo’s in de regio maken hiervoor onderling afspraken en bouwen voort op bestaande netwerken. Het gezamenlijke streven van de MBO Raad en de VO-Raad is dat alle regio’s in 2019 samenwerkingsafspraken hebben geformuleerd, waarbij scholen meer gebruik gaan maken van elkaars expertise en faciliteiten. De overheid stelt de komende jaren informatie over vmbo-mbo-arbeidsmarkt in de regio beschikbaar, deelt goede voorbeelden en steunt regionale activiteiten (o.a. netwerkbijeenkomsten). Overige maatregelen vanuit de overheid, zoals de kwaliteitsagenda’s van mbo’s, het vervolg van het Regionaal investeringsfonds mbo (RIF) en de investering in behoud van vmbo techniek zijn tevens een impuls voor deze regionale samenwerking.

Regelruimte om doorlopende routes vmbo – mbo op alle niveaus mogelijk te maken

Doorlopende leerroutes op alle niveaus, waarbij vo-scholen en mbo-instellingen een gezamenlijk onderwijsprogramma vanaf de bovenbouw van het vmbo tot en met een mbo-diploma bewerkstelligen, zijn katalysators voor een sterk beroepsonderwijs.

Vanaf schooljaar 2020-2021 moeten daarom alle jongeren in elke regio de mogelijkheid krijgen om doorlopende leerroutes vmbo-mbo te volgen. Hiervoor krijgt het beroepsonderwijs regelruimte om de routes gezamenlijk vorm te geven en daarmee het onderwijs te verdiepen, te verrijken of te versnellen. Door het integreren van het vmbo- en mbo-programma wordt voorkomen dat opnieuw gestart wordt met stof die al wordt beheerst. Vanuit deze routes maken jongeren een goede start op de arbeidsmarkt en zien we een grotere doorstroom naar mbo-opleidingen op een vervolgniveau.

In 2021 moet elke regio doorlopende leerroutes van vmbo tot mbo bieden passend bij het regionale onderwijsaanbod.

Er zijn veel verschillende jongeren, met elk andere talenten en behoeftes. Dit betekent dat zij ook verschillende leerroutes nodig kunnen hebben om het beste uit zichzelf te halen, om met zoveel mogelijk bagage het beroepsonderwijs uit te kunnen stromen. Om hieraan tegemoet te komen worden, werkt het ministerie van OCW aan een wetsvoorstel dat scholen en instellingen meer ruimte geeft voor samenwerking en het inrichten van doorlopende leerroutes vmbo tot en met mbo. Het wetsvoorstel zal in het najaar van 2019 in de Tweede Kamer worden behandeld.

Dit wetsvoorstel regelt dat een vmbo-school en een mbo-instelling samen doorlopende leerroutes vmbo-mbo kunnen vormgeven op verschillende niveaus (mbo 2, 3 en 4). Daarnaast regelt dit wetsvoorstel ook dat een vmbo-school en een mbo-instelling een geïntegreerde route vmbo-basisberoepsopleiding kunnen vormgeven, waarbij het mogelijk is om mbo niveau 2 af te ronden zonder het behalen van een vmbo-diploma. Hierdoor kan in deze route doelgericht en onder extra begeleiding worden gewerkt aan het behalen van een startkwalificatie. Dit sluit aan bij de wens van de regering om, in navolging van de entree-opleiding, het voor jongeren in de basisberoepsgerichte leerweg mogelijk te maken om een mbo 2-diploma te halen binnen het vmbo.

Om een kwalitatief goed en inhoudelijk uitdagend onderwijsprogramma aan te kunnen bieden, dat start in het derde vmbo-leerjaar en eindigt met het behalen van een mbo-diploma, is het nodig dat de school en instelling extra ruimte in wet- en regelgeving wordt geboden.

• De school en instelling krijgen de mogelijkheid om met één docententeam het geïntegreerde onderwijsprogramma te verzorgen.
• Er geldt één onderwijstijd voor de gehele doorlopende leerroute:
• De vmbo-examens kunnen tot en met het derde jaar van de doorlopende leerroute worden afgesloten. Ook kan eerder worden gestart met mbo stof en de beroepspraktijkvorming (BPV).

De nadere vormgeving van de doorlopende leerroutes wordt niet voorgeschreven maar laat de overheid aan de partijen in de regio. Zo is het voor een deel van de jongeren passend om vanuit een vertrouwde vmbo-school een mbo-opleiding te volgen. Er gaat dan geen tijd verloren aan wennen aan een nieuwe omgeving en onderwijstijd kan optimaal worden benut. Een andere mogelijkheid is een geleidelijke overgang naar het mbo waarbij de jongeren de mbo-opleiding starten op een vmbo-locatie en vervolgens steeds meer lessen volgen op het mbo.

Via een actief stimuleringsprogramma wordt erop ingezet dat een jongere in elke regio terecht kan in doorlopende leerroutes vmbo tot en met mbo. Afhankelijk van onder andere het netwerk, de sector(en) en de geografische ligging kan een regio verschillend ingedeeld zijn. Het is aan vmbo-scholen en mbo-instellingen om te bepalen in welke profielen en opleidingen doorlopende leerroutes worden aangeboden, in overeenstemming met de behoeften van het vervolgonderwijs en de regionale arbeidsmarkt.

Wist u dat er sinds 2008 experimenten lopen met doorlopende leerroutes?
Al meer dan 10 jaar hebben scholen de mogelijkheid om te experimenteren met doorlopende leerroutes vmbo-mbo. Dat heeft positieve ervaringen opgeleverd. De experimenten VM2 zijn in 2014 opgevolgd door experimenten doorlopende leerlijnen: vakmanschap-, technologie- en beroepsroutes. In afwachting van het wetsvoorstel kunnen scholen doorgaan met deze experimenten en deze routes zo nodig uitbreiden.